Bernoulli, Johann I an Scheuchzer, Johannes (1708.08.29)

Aus Bernoulli Wiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen


Briefseite   Briefseite   Briefseite   Briefseite  


Kurzinformationen zum Brief       mehr ...
Autor Bernoulli, Johann I, 1667-1748
Empfänger Scheuchzer, Johannes, 1684-1738
Ort Basel
Datum 1708.08.29
Briefwechsel Bernoulli, Johann I (1667-1748)
Signatur ZB Zürich. SIGN: Ms H 321a, Nr. 11, pp. 31-34
Fussnote Adresse und Siegel. Auf der Adressseite: "Resp. d. 10. 7bris 1708 et [?]i mihi debit. resid. nempe flor. 14. [?] d."



File icon.gif Clarissimo et Doctissimo Viro

Johanni Scheuchzero

S. P. D.

Joh. Bernoulli

Ante octiduum respondissem postremis Tuis gratissimis[1] si jam ex thermis ex quarum usu nonnihil levaminis habui redux fuissem: gratias autem ago summas pro voto quo mihi restitutionem omnimodam exoptas, illi ut Deus annuat Teque pariter quam diutissime salvum conservet ex animo precor. Villemotium plane non vidi,[2] imo ne nomine quidem mihi notus erat; ejus librum percurrere desiderarem si ad manus esset: quando supponit vires centrifugas minui magis ac magis quo propinquiores centro fiant sphaerae, id verum est tunc cum tempora periodica in omnibus sunt aequalia,[3] ut fere subintelligere videtur, ubi rem applicat ad motum magni vorticis, cujus partes remotiores et propinquiores eodem haud dubie tempore circumgyrare supponit, quo ex ipso Libro melius patebit.[4]

Terras vestras etiam abundare cespitibus bituminosis mirabundus intelligo, certe si ad usum loco lignorum opera vestra perduci possent;[5] immortalem apud vestrates iniretes gratiam, sunt enim File icon.gif lignis plurimum praeferendi, non tantum ratione pretii se et ratione ejus quod ignem diuturniorem et intensiorem alant: vestrum erit inquisitionem inceptam prosequi et cum laude de bono publico bene mereri: forte si inquireretur etiam apud nos et alibi hujusmodi cespites reperirentur: non enim video cur Batavi prae aliis in suae tantum terrae gremio hunc thesaurum reconditum possideant, nisi eos ligni penuria adegisset ad aliud quaerendum ignis alimentum, forsitan et ipsi ut nos suis cespitibus hodienum carerent. Accepi Cl. Fratris Tui elegantissimam et doctissimam diatriben Piscium nempe Querelas et vindicias,[6] referas ei rogo meo nomine gratias cum plurima salute. Verzalia noster heri abs Te Litteras accepit, quibus respondebit, nunc Te salvere jubet. Quod Parisina receperis bene constituta gratum fuit intelligere: Eorum pretium cum sumtibus ex litteris Varignonii[7] quas Tibi transmisi nosse potuisti, hic interim in altera pagina transcribo: quantum ad librae Gallicae valorem, hoc velim scias quod decem librae gallicae hic mihi steterint quam proxime tribus Ludovicis argenteis hoc est sex florenis nostratibus. Pretium telae crispae mihi transmissae subFile icon.giftrahas ex summa debiti, residuum pro commoditate Tua mihi persolvi poterit. Vale et me ut soles ama.

Dabam Basileae a. d. XXIX. Aug. MDCCVIII.


lb
Deux etuys de mathematique garnis à 25 50
Les Mem. de 1707 reliés [8] 10 -
L'Histoire Latine de l'academie, derniere edition, relié [9] 6 -
Le port payé de Paris à Strasbourg 8 lb 6 s. cujus hic tantum semissem appono, quia fasciculi quaedam etiam (dimidii fere oneris) pro me continebant 4 -
Pr. fracht von Straßburg, pr. Zoll in Straßburg, pr Zoll zu Challons zusammen laut herrn Rostingers außzug 3 francken, cujus semissem huc refero. 1 10
lb 71 10
Hae 61½ librae Gall. conficiunt quam proxime 18½ Ludovicos argenteos, id est 37 flor.
cui accedit pro 4 volum. chartae à 3 flor. 12
s.mma 49 floren. nostr.

File icon.gif A Monsieur

Monsieur Jean Scheuchzer

tres-Celebre Docteur en Medecine

à

Züric.[10]


Fussnoten

  1. Johannes Scheuchzer an Johann I Bernoulli von 1708.08.11.
  2. Villemot, Philippe, Nouveau système, ou nouvelle explication du mouvement des planètes. ..., Lyon (L. Declaustre) 1707.
  3. Johann I Bernoulli vermutet hier ohne Kenntnis des Buches von Villemot richtig, dass dort (p. 33) Umläufe auf zwei verschiedenen Kreisbahnen, aber mit gleicher Frequenz behandelt werden. Nur dann ist nämlich die Aussage richtig, dass die jeweiligen Zentrifugalkräfte umso kleiner sind, je kleiner der Bahnradius ist. (Siehe dazu auch die Anmerkung im Brief von 1708.07.15). (Fritz Nagel)
  4. In der Tat betrachtet Villemot die Umläufe zweier Körper im gleichen Wirbel, die dann mit der gleichen Frequenz, d. h. mit der gleichen Umlaufszeit erfolgen.
  5. "Cespes bituminosus" ist ausgestochener und getrockneter Torf.
  6. Scheuchzer, Johann Jakob, Piscium querelae et vindiciae ..., Tiguri [Zürich] (D. Gessner) 1708. In dieser kleinen Schrift interpretiert Scheuchzer die fossilen Fische als Versteinerungen von Lebewesen im Gegensatz zur damals verbreiteten Auffassung, dass es sich dabei um Naturspiele (Lusus naturae) handle.
  7. Pierre Varignon an Johann I Bernoulli von 1708.05.08.
  8. Mém. Paris 1707 (1708).
  9. Du Hamel, Jean Baptiste, Regiae scientiarum academiae historia, in qua praeter ipsius academiae originem et progressus digeruntur, Parisiis (Michellet) 1698.
  10. Auf dem Briefumschlag findet sich der Antwortvermerk: "Resp. d. 10. 7bris 1708 et ipsi misi debit. resid. nempe flor. 14, crucig. 8."


Zurück zur gesamten Korrespondenz