Scheuchzer, Johann Jakob an Hermann, Jacob (1704.02.10)

Aus Bernoulli Wiki
Version vom 5. August 2015, 15:58 Uhr von Maintenance script (Diskussion) (Importing text file)
(Unterschied) ← Nächstältere Version | Aktuelle Version (Unterschied) | Nächstjüngere Version → (Unterschied)
Zur Navigation springen Zur Suche springen


Briefseite   Briefseite  



Kurzinformationen zum Brief       mehr ...
Autor Scheuchzer, Johann Jakob, 1672-1733
Empfänger Hermann, Jacob, 1678-1733
Ort Zürich
Datum 1704.02.10
Briefwechsel Hermann, Jacob (1678-1733)
Signatur ZB Zürich. SIGN: Ms H 150a, S.438-439
Fussnote Die Paginierung in Ms H 150a springt von 333 auf 434 und wird dann von 449 auf 349 zurückkorrigiert.



File icon keinbild.gif [...] A Mons.r Herman à Basle

Vir Celeb.

Et Tu, Vir Cl. ita me Tibi devincis, ut omnium pene literarum principia jure debeant esse eucharistica. In hac certe Epistola grates tibi habeo, non quas possum, sed quas debeo, maximas tum pro egregio Tuo Ratiocinio Altimetriae correctorio, quod dignum utique judico non solum insertione in Oreographiam meam Helveticam, sed et prelo;[1] tum pro Catalogo File icon keinbild.gif Librorum Mathematicorum selectissimorum[2] Te possessore dignissimo; ex quibus si quos opus habeo, uti facile fieri poterit, cum παρρησία expetam; tum denique pro dono Craigiano gratissimo[3], gratiori certe, quo minus arridet Theologis nostris cultum Mathesεωs. Mitto nunc Gregorij quae petis opuscula;[4] utere ijs pro lubitu. Omisi nuper [praeter] Eimmarti Typus Eclipseos Lunari A. 1685,[5] Ichnographiam de sole,[6] Sturmij Iridis admiranda,[7] Collegium curiosum,[8] Ottium de Natura visionis,[9] Scretam de natura Auditionis,[10] et Bernoullium de Cometis.[11] Tomum Diss. Mathematicarum, cujus haec sunt contenta.[12]

etc., etc., etc.

Modi Altimetrici Riccioliani[13] sunt ijdem seu quos habet Varenius.[14] Vale his, etc. J. J. Sch.

d. 10. Febr.[15]


Fussnoten

  1. Johann Jakob Scheuchzer hatte 1703 begonnen, ein Werk mit dem Arbeistitel Oreographia Helvetica generalis zu verfassen, das er vor 1714 vollendete. dessen Manuskript heute jedoch verschollen ist (s. Steiger, p. 31, Nr. 86). Offenbar dachte er daran, Hermanns Ausführungen zur Höhemessung (Na. yyy) bereits in diese Manuskriptfassung zu integrieren. Ein Druck des Werkes erfolgte erst 13 Jahre später unter dem Titel Helvetiae stoicheiographia, orographia et oreographia, oder Beschreibung der Elementen, Grenzen und Bergen des Schweitzerlandes, Zürich (Bodmer) 1716. Doch druckte Scheuchzer eine deutschsprachige Version von Hermanns Beitrag bereits ab in: Scheuchzer, Johann Jakob, Schweizerische Berg-Reisen (Beschreibung der Natur-Geschichten des Schweizerlands, Teil 3), Zürich (M. Schaufelberger u. Chr. Hardmeier) 1708, pp. 159-160 nebst Figur III und IV auf der dort beigefügten Tafel. In seiner Publikation von 1716 weist er dann p. 156 ausdrücklich darauf zurück.
  2. Dieses Verzeichnis der mathematischen Bücher in Hermanns Bibliothek ist in ZB Zürich Ms H 318, pp. 249-254 eingebunden und wurde daher fälschlich als Beilage dem Brief Hermanns an Johann Jakob Scheuchzer von 1705.05.27 zugeordnet.$Kommentar$
  3. Craig, John, Theologiae christianae principia mathematica, Londini (Child) 1699. Dieses Buch Craigs findet sich später in Scheuchzers Bibliothek (s. Leu, Privatbbliothek, p. 225, Nr. 63). Craig, John $BIBB
  4. Gemeint sind hier die Exercitatio geometrica de dimensione figurarum von David Gregory und die Optica promota von James Gregory. Siehe Brief Hermanns von brieflink599451704.02.06 /brieflink. Gregory David $BIBB Gregory James $BIBB
  5. Eimmart, Georg Christoph, Typus eclipseos lunae totalis, quae a Ch. 1685, die ult. nov. et prim. decemb. st. v. contigit, s.l., s.a.
  6. Eimmart, Georg Christoph, Ichnographia nova contemplationum de sole, in desolatis antiquorum philosophorum ruderibus concepta..., Norimbergae (J. E. Adelbulner) 1701. $BIBB Eimmart
  7. Sturm, Johann Christop/Volckamer von Kirchensittenbach, Christoph Gottlieb, \textgreek[LaTeX!]{JAUMANTIADOS \textgreek[LaTeX!]{jaum\char[LaTeX!]136svia} sive Iridis admiranda sub rationis accuratius examen revocata eruditorumque ventilationi publicae in alma Altdorffina Universitate exposita sub praesidio M. Joh. Christophori Sturmii, mathem. et phil. nat. PP. a Christophoro Theophilo Volcamero. P. N.}, Norimbergae (W. M. Endter) 1699. $BIBB Sturm und Volckamer
  8. Sturm, Johann Christoph, Collegium experimentale, sive curiosum in quo primaria huius seculi inventa et experimenta physico-mathematica, speciatim campanae urinatoriae, camerae obscurae, tubi Torricelliani, seu baroscopii, antliae pneumaticae, thermometrorum, hygroscopiorum, telescopiorum, microscopiorum etc. phaenomena et effecta, partim ab aliis iam pridem exhibita, partim noviter istis superaddita ..., Norimbergae [Nürnberg] (W. M. u. J. A. Endter) 1676, bzw. Sturm, Johann Christoph, Collegium Experimentale, sive curiosum. Pars Secunda, in qua porro praesentis aevi experimenta et inventa physico-mathematica compluria, speciatim hygrostathmicorum quorundam instrumentorum, siphonis reflexi grandioris, lachrymarum vitrearum, clepsydrarum et clepselaeorum, tubarum stentorophonicarum sive acusticarum, haemispheriorum Magdeburgicorum, novae potentiae mechanicae, hydriarum Helmontianarum, Sclopeti Pneumatici Guerickiani, novarumq[ue] Campanae Urinatoriae, Antliae pneumaticae, Laternae megalographicae accessionum etc. phaenomena et effecta, curiosoribus ingeniis bene-multis et spectanda oculis subjecit, et ad causas suas naturales demonstrativa methodo reduxit, Norimbergae [Nürnberg] (W. M. Endter) 1685.
  9. Ott, Johannes, Cogitationes physico-mechanicae de natura visionis, Heidelbergae (J. C. Walter) 1670. Johannes Ott $BIBB
  10. $Kommentar$ Vollständiger Titel anhand von Titelblatt angeben. [Screta, Heinrich], Dissertatio physico-mathematica de caussis ac natura auditionis quam ... examini submittet Henricus Screta a Zavorziz Scafusa-Helvetius. Die XXVIII. Decembr. ..., Heidelbergae (J. C. Walter) 1670. $BIBB Heinrich Screta
  11. Bernoulli, Jacob I, Neu-erfundene Anleitung, Wie man den Lauff der Comet- oder Schwantz-sternen in gewisse grundmässige Gesätze einrichten und ihre Erscheinung vorhersagen könne, Aus Anlass des jüngst-entstandenen Cometens Im Jahr 1680 und 1681. Alles mit Geometrischen Gründen dargethan und bewiesen, Sampt angehencktem Prognostico ..., Basel (J. Werenfels) 1681 (Nr. 8). Der Autor hat die Schrift auch unter dem Titel Conamen novis systematis cometarum, pro motu eorum sub calculum revocando et apparitionibus praedicendis ..., Amstelaedami [Amsterdam] (H. Wetstenius) 1682 (Nr. 8L) ins Lateinische übersetzt. $Jacob Bernoulli (-1705) BIBB
  12. In Scheuchzers Briefentwurf sind die Titel der Dissertationen in diesem Sammleband nicht angegeben.
  13. $Kommentar Bibliographis$ Höhemessung Riccioli
  14. Von trigonometrischen Methoden der Höhenmessungen ist die Rede in Riccioli, Giovanni Battista, Almagestum novum astronomiam veterem novamque complectens observatiobus aliorum et propriis novisque theorematibus, problematibus ac tabulis promotam in tres tomos distributam, Bononiae [Bologna] (Haeres V. Benatii) 1651. sowie in Varenius, Bernhard, Geographia generalis ..., Amstelodami (Elzevir) 1650, lib. I, cap. IX, prop. II. Montis altitudinem per geodesimam invenire, pp. 81-91. $BIBB Bernhard Varenius (?-1660) Arzt in Amsterdam $BIBB Riccioli, Giovanni Battista (1598-1671)
  15. Das vollständige Datum ergibt sich aus der chronologischen Anordnung der Notizen Scheuchzers im entsprechenden Band der "Copiae epistolarum".


Zurück zur gesamten Korrespondenz