Bernoulli, Johann I an Wolff, Christian (1726.07.04)

Aus Bernoulli Wiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen


Briefseite   Briefseite  


Kurzinformationen zum Brief       mehr ...
Autor Bernoulli, Johann I, 1667-1748
Empfänger Wolff, Christian, 1679-1754
Ort Basel
Datum 1726.07.04
Briefwechsel Bernoulli, Johann I (1667-1748)
Signatur Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 671, Nr.27
Fussnote Rechter Rand nach innen gefaltet



File icon.gif Amplissimo atque celeberrimo Viro

Christiano Wolfio

S. P. D.

Joh. Bernoulli.

Utor hac occasione, ut tibi Vir Celeberrime significem, me quidem convaluisse ex longo et gravi, quo laborabam, morbo, sed ita ut varia adhuc supersint symtomata ingrata et molesta, nempe tussis, corporis infirmitas et artuum tremor, quibus vexatus saepe insomnes transigo noctes cogorque hactenus abstinere a studiis atque ab intensis meditationibus. Conservet te Deus quam diutissime salvum et incolumem in Reip. litterariae commodum et utilitatem. Acceperis spero filii mei Danjelis dissertationem de clepsÿdris,[1] quam ipsius frater[2] tibi miserat per aliquem Mercatorem ad nundinas Francof. proficiscentem. Accepi vicissim nuperrime per Bibliopolam quendam ex iisdem nundinis reducem fasciculum scripta quae notas varia[3] continentem, pro quibus debitas exolvo gratias. Maximam eorum partem jam perlegi vidique non sine voluptate Antagonistarum tuorum strophas a te scite detectas et retortas; Buddeum miror, Theologum alias ut videbatur gravem et doctum, sinistris ejusmodi artibus contra te utentem; miror quoque Langium, tuum in Prorectoratu Academico Hallensi successorem, sed et acerrimum adversarium: monstrant hi viri suo agendi modo quam verum sit tritum illud "Odium Theologicum, Odium diabolicum", cujus veritatem etiam ego olim expertus fui in Batavis, ubi Theologorum quorundam ira per decennium fere in me exarsit quamvis irrito conatu.[4] Mirifice placuit tui apologia a Valentino Wagnero conscripta;[5] quid? estne hic Apologista arte sua an vero cognomine forsan Faber ferrarius? Quicquid sit, solida sunt quae profert argumenta eaque idonea ad reprimendos insultus tuorum adversariorum. Dubito interim an illi quos vocas Pietistae multos apud Exteros habeant asseclas, quod si tamen calumniarum semina his in oris spargere vellent, crede mihi, non deerunt alii qui juxta me tui defensionem suscipiant atque calumnias destruant. Opusculum meum de motu, de viribus vivis deque causa elateris,[6] Lutetiae nunc imprimitur, cum primum habuero exemplaria, te ejus compotem faciam proxima mittendi occasione. Scribunt Petrob. Filii mei,[7] Fontenellium invitatum iri ad munus Historiographi, sed valde dubito an sit obtemperaturus, nam in aetate me superat, annum sexagesimum, ni fallor, jam praetergressus:[8] si tamen in ista aetate tantum iter suscipere ille auderet, quidni et ego quoque, si peterer? Vale Vir Celeberrime, et me quod facis amare perge.

Dabam Basil. a. d. 4. Iulij 1726.


Fussnoten

  1. Bernoulli, Daniel St. 8, Discours sur la maniere la plus parfaite de conserver sur Mer l'égalité du mouvement des Clepsidres ou Sabliers, in: Prix Paris 1725 (1725), Nr. IV.
  2. Vielleicht Johann II Bernoulli.
  3. Siehe Wolffs Brief von 1726.05.02.
  4. Zu Johann Bernoullis Auseinandersetzung mit den Groninger Theologen siehe Sierksma, Gerard, Johann Bernoulli (1667-1748): His ten turbulent years in Groningen, in: The Mathematical Intelligencer 14/4, Berlin 1992, pp. 22-31, und MacLean, J., Science and theology at Groningen University (1698-1702), in: Annals of science, 29:2 (1972), pp. 187-201.
  5. Wagner, Johann Valentin, Bescheidene und mit Saltz gewürtzte Entscheidung, einige zwischen Prof. Langen und Prof. Wolffen entstandene philosophische Streitigkeiten betreffend, Franckfurt [u.a.] 1725.
  6. Bernoulli, Johann I Op. CXXXV, Discours sur les loix de la communication du mouvement ....
  7. Nicolaus II und Daniel Bernoulli.
  8. Der 1657 geborene Bernard le Bovier de Fontenelle war damals 69 Jahre alt. Als "secrétaire perpetuel" der Pariser Académie de sciences hatte er seit 1699 die jährliche Histoire verfasst. Nun sollte er anscheinend mit der Verfassung einer allgemeinen Geschichte der St. Petersburger Académie des sciences seit ihren Anfängen betraut werden, ein Plan, der nie verwirklicht wurde.


Zurück zur gesamten Korrespondenz