Bilfinger, Georg Bernhard an Bernoulli, Johann I (1725.05.20)
|
|
|
|
| Kurzinformationen zum Brief mehr ... | |
|---|---|
| Autor | Bilfinger, Georg Bernhard, 1693-1750 |
| Empfänger | Bernoulli, Johann I, 1667-1748 |
| Ort | [s.l.] |
| Datum | 1725.05.20 |
| Briefwechsel | Bernoulli, Johann I (1667-1748) |
| Signatur | Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 653, Nr.27* |
| Fussnote | |
Viro Magnifico,
Dom. Joanni Bernoullio,
sal. et off.
Georgius Bernhardus Bulffinger.
Praesentes a Dn. Wolfio ad Filium Tuum directas, nolui sine meis dimittere. Quas adhuc servo schedas ad controversiam cum Anglis pertinentes, curabo, ut per Mercatorem aliquem Nostratem secure ad Te remittantur. Pro iis, quas ut retineam, concedis, ago gratias, uti debeo, maximas. Non haererem amplius Tubingae, nisi Aula moras necteret, siquidem dimissionis Diploma nondum accepi. Expecto illud vero quotidie: Et intra hos decem dies proximos ingrediar iter Russicum.
Intellexi per Wolfium a Legato, quod Professores Lipsia et Vitemberga Petropolin euntes jam tum Berolinum transierint: Cl. vero Hermannus testatus sit, se meum expectare adventum, mecum profecturus.
Si quid agere aut promovere possim in Caussa Filiorum Tuorum, curabo sane, ut ne desit mihi posthac exoptatissima illorum societas; maxime velim persuadeas Tibi, me omne studium eo adhibiturum, ut Physiologiae Medicae ex Principiis Geometricis atque Mechanicis tractandae singularis decernatur Professio. Fateor, hanc mihi ex aliquot annis destinationem animo sedisse, ut ex instituto Anatomiam itinere Lutetias Parisiorum facto, si quando se opportunitas offerret, excolerem eo fine, ut principia mechanica isti deinceps applicare liceret. Sed vero studiis omnino aliis hucusque submersus fui. Itaque nunc nihil mihi exoptatius obtingere potest, quam ex Collegae consortio, et qui Tuis imbutus sit artibus, talia addiscere.
Ceterum, ut intelligas, non omnem meam operam periisse, quam in metaphysicis collocavi. Editae sunt dilucidationes meae de Deo, Anima et Mundo:[1] quibus Wolfianas tueor partes. Adversarius quidem meus eodem tempore schediasmata edidit nonnulla,[2] quorum aliquod refutandae meae de permissione mali philosophicae commentationi jam antea editae destinatur: Idem variis artibus et calumniis eo rem deduxit, ut facultas utraque Theologica et Philosophica ante hoc trimestre jussa sit suam de philosophiae Wolfianae momento sententiam edere, et ad Serenissimum dimittere, addito, ut Theologi etiam hunc meum delatorem, etsi Extraordinarium tantum, Weismanno nomen est, ad dicendam sententiam simul admittant. Eo non obstante mitissima dicitur esse sententia Theologorum, atque in praecipuis momentis adversa Hallensibus, etsi in aliquibus etiam adversus Wolfium pronunciet. Facultas autem philosophica, cui ipso illo tempore dilucidationes meas ad Censuram obtuleram, easdem heic Tubingae tanquam periculo omni vacuas excudi concessit; quin imo, postquam singuli illas perlegissent, inceperunt approbare plurima, sentiuntur de omni hac caussa indies lenius atque honorificentius. Ipse, qui hactenus nihil non egit, ut mihi aegre faciat, aut in pessimum omnia sensum detorqueat, incipit negligere in suis sermocinationibus momenta principalia, et censuram suam convertere in accessoria, sic, ut audientibus pelluceat per isthanc nebulam, evicisse me caussam principalem. Ubi privatim intellexerunt invidi, sententias facultatum esse mitissimas, incipiunt quiescere, et retroire; sic, ut ne quidem dimissum iri ad Aulam sententias praevideam; neque enim ego id urgeo, neque adversarii amplius, neque facultates, quae nolunt misceri his litibus, et propter alias, uti fieri solet, rationes non perfecte consentiunt. Interim avidissime has dilucidationes legunt nostri, et mirantur, tumultus excitari contra haec talia.
Vides, Vir Excellentissime, quae caussa et eventus fuerit fiduciae illius, de qua in anterioribus meis ad Te litteris aliquando mentionem feci. Velim autem, ut, quoniam haec omnia ipse ego nonnisi sub fide silentii ab amico intellexi; neque enim nostri vulgo id norunt sed ambigui adhuc haerent eventuum; ut inquam illa non facile ad alios dimanare permittas. Scribo illa, quoniam scio, non ingratum Tibi esse, quae pro bona innocentis Wolfii caussa moliri cum successu licuit inter Nostros. Ego nunc istud Belli philosophici Theatrum relinquo; theticis potius laboribus meam adhibiturus operam, et siquando ad nostros reverti placeat, Studiis amoenioribus. Putant enim Nostrates, fieri posse, ut post quinquennium lautioribus quam vulgo fieri apud nos solet, conditionibus revocer. Saltem Serenissimus Princeps Noster sibi facultatem revocandi, et mihi veniam redeundi ad pristinum munus ita conservat, ut certum sit, me melius collocatum iri, cum rediero.
Siquid ad me litterarum dare constitueris, fieri illud proxima adhuc occasione poterit; si absim domo, curabo, ut amici literas redimant, et ad me mittant.
Cetera Tibi, Vir Maxime, plurimas sane gratias debeo pro ea, qua me hactenus complexus es, humanitate et amicitia, memor futurus eorum omnium, quoad vixero, atque in filiis Parentem quoque veneraturus.
Vale bono scientiarum publico, et quam Bernoullianae genti gloriam intulisti, diutissime per Teipsum conserva, deinceps per filios Parentis aemulos, ceterorum omnium magistros. Vale.
Dab. d. 20. Maji 1725.
Fussnoten
Zurück zur gesamten Korrespondenz