Scheuchzer, Johannes an Bernoulli, Johann I (1715.09.21)
|
|
|
|
| Kurzinformationen zum Brief mehr ... | |
|---|---|
| Autor | Scheuchzer, Johannes, 1684-1738 |
| Empfänger | Bernoulli, Johann I, 1667-1748 |
| Ort | Zürich |
| Datum | 1715.09.21 |
| Briefwechsel | Bernoulli, Johann I (1667-1748) |
| Signatur | Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 668, Nr. 75* |
| Fussnote | |
Viro Celeberrimo Excellentissimo
Fautori Honoratissimo
D.o Iohanni Bernoullio
S. P. D.
Johannes Scheuchzerus.
Noli quaeso de disturbationibus mihi ab Epistolis Tuis, vel in gravissimis quoque occupationibus meis praedicare, utpote, prout optime vel ad amussim quoque noveris nulla me magis re, quam commercio Tuo non gaudere saltem, sed et hoc potissimum nomine gloriari: nolim unquam ego gaudium hocce solidius alijs quibuscunque delectationibus anteferre.
Praxeos Tuae Nauticae[1] Exemplar transmissum Fratri obtuli Woodwardo una cum Salute Tua dicta quam primum transmittendum, gratias ille et suo et Woodwardi nomine agit maximas, nullam occasionem praetermissurus, qua gratum quid vel Tibi vel Tuis unquam praestare poterit, cui rei et ego quam maxime invigilabo, pudet me revera me tamdiu ingratum remansisse. Gratularis de Felici Thermarum usu, omniaque laeta apprecaris, pro uno et altero multum sane Tibi debeo, qualia Tuum in commodum vota fundam facile conijcies, si cogitaveris me Tuum εὔ εἴναι et εὔ ἄγειν quibuscunque meis commodis, et propriae Saluti anteponere. Non possum tamen quin narrem Infortunium illud quod me Badae[2] partim hactenusque Tiguri lecto tenuit intensissimo cum dolore affixum. Ex navicula, qua flumen traijciebam prosilire satagens, ob naviculae retrocessum saltu breviori facto impegi Tibijs in saxum angulatum ita quidem ut in altera Tibia leve vulnus, vel potius contusio, in altera autem vulnus ad os usque impactum fuerit non gravi sine dolore, quem optime norunt ij, qui dolorem illum comparant cum dolore qui persentitur ex morte uxoris, brevi namque transijt: Infortunium hoc obortum negligenter tractavi vel vix adhibito Emplastro, Thermis interim diligenter utendo, diebus aliquot elapsis oritur in Tibia gravius vulnerata tumor oedematosus, quem biduo post exceperat Erysipelas, quae immane quantum furere, meque atrociter exercere incepit, febris symptomatica una cum acutissimis doloribus, et inde obortis convulsionibus, lecto me affigebant perplures dies, usquedum tandem coactus fueram incisione facta remedium doloris quaerere, quod etiam successit ex voto. Tigurum vix appuleram, quo dolore partim liberatus, me ex toto restitutum credideram, itaque domo exij, Amicos visitavi, quod Erysipelas de novo provocavit una cum recidivante febre et denuo obortis intensissimis doloribus, quae omnia requie in lecto adhibitisque cataplasmatibus discutientibus spirituosisque quae Dei gratia est mitigata rursus sunt, nunc adhucdum lecto partim, partim museo tanquam carcere retineor, et mecum ipse philosophandi sufficientissimum tempus habeo: et sic quidem lasciviens illa libertas et erumpens in intempestiva gaudia mens, corpusque quam optime tanquam freno cohibentur. Ignosce quaeso si casum meum paulo Tibi exposuerim prolixius, quod non fecissem nisi persuasus essem communem Tibi cum Amicis vel dolorem vel laetitiam esse. Interim omnia haec quae patientissime fero incommoda non extinxerunt desiderium meum videndi et legendi Cometicas Tuas cogitationes,[3] sed potius accenderunt; et si vel minimum Astrologiae in Te contagium suspicatus essem, credidissem Te et aliquid ibi de Tibijs meis vulneratis vidisse; si vel unquam hominum Tibiae et crura stellis, cometis, planetisque, vel quicquid demum sint monstra illa, curae sint: dum haec ita mecum ludicra volvo, dic quaeso mihi an crura mea lapidi in quem impegere cometa, vel saxum Tibijs fuit? ego certe crediderim lapide Tibijs, nam nosti Tu vel potius novit Dethlevus Cluverius ille, quantum planetis periculum ex cometarum vicinia nascatur:[4] Ignosce his alijsque Similibus ineptijs, libere Tecum veluti me confabulari imaginor, qua ratione reliquos illos dolores, et antiqua jam taedia vinco. Misera interim, (ut ad alia mens mea volubilis nuncque libenter errans accedat) res est Astrologastriculis (Ignosce termino barbaro barbarae hominum nationi illi fere conveniens) Iesuitis, Papae, et id genus cannagliae, quod pro morte insignis illius et Magni Ludovici[5] praedicenda non aliquot oborti sint in coelo cometae, nisi forte huic genti Cometa jam sit horrendus et tremendus plus quam Cometa Dux ille Aurelianensis[6] multa eximia generoso pectore volvens: Quid ad haec quaeso Abbas Bignonius noster eique addictissimi Amici nostri? taciturnam stupidamque prae metu faciem Turbae adversae jam video ipse. Gratias agamus Deo ut justissimo ita et Misericordi qui periclitantem Ecclesiam suam et liberare et vindicare suo tempore optime novit. Rogemus eundem supplicibus precibus ut opus suum ad optatum suum finem et ad manifestationem gloriae suae perducat. Interim jam fremere desinimus nos in quorum perniciem Ludovicus cum Catholicis nostris Cantonibus conjurasse videntur,[7] redit generositas, fortitudo reliquaeque Virtutes illae, pulcherrimae quidem, sed duraturae tamdiu saltem quamdiu coelum ridet propitium. Alia longe Catholicorum conditio est, fremunt ij et dentibus furentium more quaevis obvenientia mordent, sese deceptos partim, partim hac morte ab omni spe detrusos videntes, rumorque est haud vanus brevi tumultus in Suitensi Cantone esse oborituros a plebe cupida scire, quis foederis cum Gallo pacti causa, et quae ejus conditiones fuerint? praecipue cum jam praesentiant libertatem eorum quam tantopere crepant ubique non minus quam venditam Ludovico fuisse. Desino, et charta et tempus deficere incipiunt, quod omnium minimum est, timeo etenim ne nausea te moveat ulteriora legendi, id unum Addo, me ex animo cupere Agnati Tui quem impense amo, in cathedram Patavinam vocationem, Saluta quaeso officiosissime lectissimam Thori sociam, Filios, Filias, Agnatum, Amicos et mihi porro favere ne dedigneris,
dabam ut vides raptim Tiguri ex Museo semiaeger semisanusque XXI Sept. 1715.
Fussnoten
- ↑ Bernoulli, Johann I, Essay d’une nouvelle Theorie de la Manoeuvre des Vaisseaux ..., Basle (J. G. König) 1714 (= Op. XCI).
- ↑ Baden bei Zürich.
- ↑ Bernoulli, Johann I, Oratio de cometis, Basel 1715 (= Ms 342).
- ↑ Detlev Clüver hatte in seinem Werk Geologia sive philosophemata de genesi ac structura globi terreni oder: Natürliche Wissenschaft von Erschaffung und Bereitung der Erd-Kugel ..., Hamburg (G. Liebezeit) 1700 die Drehung der Erde auf einen Zusammenstoss mit einem Kometen zurückgeführt.
- ↑ Louis XIV., König von Frankreich.
- ↑ Philippe II. de Bourbon, duc d’Orléans, seit 1715 Regent für den minderjährigen Ludwig XV.
- ↑ Der Trücklibund war ein Separatbündnis der katholischen Orte Luzern, Uri, Schwyz, Unterwalden, Zug, Katholisch-Glarus, Freiburg, Solothurn, Appenzell Innerrhoden, der Landschaft Wallis und der Republik der sieben Zenden mit Frankreich. Vgl. Trücklibund in e-HLS und Gröbli, Fredy, Ambassador Du Luc und der Trücklibund von 1715. Französische Diplomatie und eidgenössisches Gleichgewicht in den letzten Jahren Ludwigs XIV., Basel 1975.
Zurück zur gesamten Korrespondenz