Hermann, Jacob an Bernoulli, Johann I (1714.01.08)
|
|
|
|
| Kurzinformationen zum Brief mehr ... | |
|---|---|
| Autor | Hermann, Jacob, 1678-1733 |
| Empfänger | Bernoulli, Johann I, 1667-1748 |
| Ort | Frankfurt (Oder) |
| Datum | 1714.01.08 |
| Briefwechsel | Bernoulli, Johann I (1667-1748) |
| Signatur | Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 659, Nr.34* |
| Fussnote | Siegelspuren. Braunes Papier |
Viro Excellentissimo atque Celeberrimo
Joh. Bernoulli.
S. P. D.
Jacobus Hermannus.
Diu est ex quo litteras quidem ad Te dare gestiebam, Celeberrime Vir, sed scribendi materia pene destitutus satius duxi istud officii debitum aliquantillum adhuc differre quam vacuis litteris ad Te venire. Hanc ob rationem scriptionem diutius forte adhuc distulissem, nisi novi hujus Anni auspicia calamum arripere suasissent quo animi mei sensa exprimerem et fausta atque felicia haec auspicia Tibi et Tuis precarer, quod epistolio isthoc praestare volui, faxit Deus ut ejusmodi annorum periodi Tibi sospiti et laeto saepius recurrant, nunquam interea interrupto Tuo in me amore. Quod ad me attinet, per Divinam gratiam optime valeo in hac Academia Francofurtana, Lectionesque meas tum Publicas tum Privatas satis frequentes habeo in frequenti Auditorio. Insigni commoditate gaudent hi Professores quod Lectiones suas publicas in suis aedibus habent adeo ut domo exire non teneantur. Studiosorum longe maximus est numerus eorum qui Jurisprudentiae operam dant, quam Illustris Coccaeus Regis Consiliarius intimus maximo cum applausu docet. Quem Groningae Collegam habuisti Cl. Pagenstecherum, is in hanc Academiam haud ita pridem erat vocatus, sed, quantum audio stationem detrectavit.
Accepi nuper novissimam editionem Principiorum Phil. Nat. Newtoni in qua complures mutationes comperii, inter has mutationes referenda est Prop. X Libr. II cujus Analysis tota quanta immutata est, sed quantum conjicio tantum posteaquam vel tota editio absoluta vel saltem ultra dictae propositionis locum impressa erat, quandoquidem totus propositionis discursus super chartis inserendis impressus est, ita ut priores fuerint exscindendae; ex quo satis apparet Auctiss. virum monitis Cl. Tui Nepotis Ipsum de illapso in prima Editione errore monentem tempestive[1] usum esse, sed quod valde miror, nulla tui facta mentione; ut adeo minime Te male egisse videam, quod in antecessum totam rei historiolam in Actis elapsi hujus anni referre non omiseris. Methodus ejus in dicto loco diversa est ab ea qua in prima editione usus erat, sed ut mihi saltem videtur, magis adhuc intricata; quia series suas quales in prima erant editione retinere easque negotio suo aptare conatur, quam bene autem, nondum satis vacavit examinare; id tamen mihi verissime et absque adulatione dici posse videtur ejus methodum etiam novissimam cum tua quae in Actis Lips. legitur nequaquam comparari mereri. In reliquis hinc inde nonnulla recens textui inspersit: et circa Vires centripetas theorema aut formula ab ipso profertur in quantitatibus finitis, qua in Calculo harum virium Sectionibus Conicis applicato utitur. Ejus canon breviter huc redit, Quod "Vis centripeta in quolibet curvae puncto, sit reciproce ut Solidum ex quadrato perpendicularis ex Centro Virium ad tangentem Curvae demissae in chordam circuli osculatoris per centrum mobilis et centrum virium ductam", id est, "in duplum Coradii". Theoriam resistentiae fluidorum in nova hac editione multo quam ante auctiorem edidit pluribusque experimentis recens superadditis illustravit. Propositionem 36 libr. 2.di totam immutavit id est aliam prorsus analysin vel solutionem attulit et post hanc sequentes vel immutavit itidem vel iis quae intactae remanserunt, nova lemmata interseruit. Sic etiam in toto libro tertio multae mutationes atque additiones conspiciuntur praesertim in sua de motibus Cometarum theoria; sane nimis longum foret si singulas additiones atque mactationes speciatim recensere vellem; id interim silentio minime praetereundum judico, Universo Operi annexum esse Scholium generale prorsus novum quo 1.o Ostendere conatur, quot et quantis difficultatibus Hypothesis Vorticum prematur, et quanto facilius omnia ex principio gravitatis deducantur phaenomena, quae cum hypothesi Vorticum haudquaquam consistere posse, videantur. 2 Discurrit de supremo Dei dominio in Creaturas et Dei proprietatibus quatenus hae ex phaenomenis nobis innotescunt. Et 3.o Exponit qualem esse oporteat causam gravitatis quam Ipse definire atque assignare non potuerit defectu phaenomenorum ex quibus deduci debeat qui hypotheses effingere nolit. Item de spiritu quodam tenuissimo corpora crassa pervadente et in iis latente, cujus vi et actionibus particulae Corporum ad minimas distantias se mutuo attrahunt, et contiguae factae cohaerent etc. Rogerus Cotes qui se Astronomiae et Philosophiae experimentalis Professorem Plumianum nominat, Editionem libri Cantabrigiae factam curavit, totique libro longam praefationem praefixit, qua Vortices aliaque Philosophiae Cartesianae capita vellicat. Tantum de hac nova Operis Newtoniani Editione!
Cl. Wolfius primum Volumen suorum Matheseos Universae elementorum Halae edidit in quarto satis spissum et Latino idiomate conscriptum. Hoc opus in Analyticis et Geometricis multo utilius et praestantius esse judico Sturmii Mathesi Enucleata[2] quam plerique in Germania Matheseos Professores Oraculi instar habuerunt. Sed praeter Analysin et Geometriam Wolfius etiam pertractat Mechanicam, Staticam, Hydrostaticam, Hydraulicam et alia nonnulla quae ut mihi videtur satis scite pertractata videntur obiter inspecta, opus enim non nisi nudius quartus accepi atque adeo nonnisi per transennam ut ita dicam percurrere potui, etsi caeterum nonnisi vulgaria tractare videatur. In tomo sequenti promittit Trigonometriam Sphaericam, Astronomiam, Archi[tec]turam Civilem et Militarem, Pyrotechniam, Geographiam, et Chronologiam. Plura non succurrunt. Vale et me porro Ama.
Ffurti ad Viadrum d. 8 Jan. 1714.
A Monsieur
Monsieur Bernoulli des Academies
Royales des Sciences, et Professeur des
Mathematiques en l'Université
à Basle
Fussnoten
Zurück zur gesamten Korrespondenz (Bernoulli, Johann I)
Zurück zur gesamten Korrespondenz (Hermann, Jacob)