Scheuchzer, Johannes an Bernoulli, Johann I (1712.03.13)

Aus Bernoulli Wiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen


Briefseite   Briefseite   Briefseite   Briefseite  


Kurzinformationen zum Brief       mehr ...
Autor Scheuchzer, Johannes, 1684-1738
Empfänger Bernoulli, Johann I, 1667-1748
Ort Zürich
Datum 1712.03.13
Briefwechsel Bernoulli, Johann I (1667-1748)
Signatur Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 668, Nr. 59*
Fussnote



File icon.gif Viro Celeberrimo, Excellentissimo

D.o Iohanni Bernoullio

S. P. D.

Iohannes Scheuchzerus.

Gratias Tibi debeo maximas pro ea quam mittere dignatus es Instructione pro Phosphoro Tuo praeparando,[1] misi eam hesterna vespera ad Cel. Doppelmayerum,[2] nullus dubito, quin eandem ijsdem ac ego, id est laetissimis, miraturus sit oculis, multum debebit Tibi, cum se ad accuratiores multo observationes Tuis verbis, et Tua veluti manu deductum videbit, imo ex ipso, quem ipsi vehementer opto, effectu prospero noviter de laudatissima Tua apud omnes ἀκρίβεια convincetur, excitabitur hinc non solum ad Te amandum, sed et colendum, non aliter prorsus ac ego cui plurima debeo, tanto quidem lubentius, quod Tibi.

Querelas et Tu moves de Vestro et Ecclesiastico et Politico morbo, utinam et ubicunque prostarent et prompta remedia, sed multo magis medendi animus, voluntas, amor; nec etenim posse deficit si velle concesserit Optimus Deus. Quoad rem nostram nescio plane quid tandem fiet: Hoc saltem dico, Tenere nostros, praeprimis Ministros quendam ad Sanctum tantopere opus[3] occipiendam, stertorem, torporem, ignaviam, quidve abjecti ultra dicam nescio: quaenam hujus rei causa sit, de ea ut verum fatear multoties dubito: forsan illud ignorantia recti et Invidia. Hinc Res scholasticae, quae nil nisi perditissimorum instituendi modorum nauseabunda quaedam saburra est, eorundem stomacho miro modo placent, cordatiorum palato aeque imo et multo magis displicent: par reliquorum ratio est. Mitto Tibi, quas desiFile icon.gifderasti, Amplissimi Aescheri Consulis nostri querelas, meo judicio tam justas quam veras, mala nostra, forsitan et aliorum eodem stertore correptorum, graphice veluti depicta cernes:[4] Det ipse Deus sicut voluntatem confitendi, ita et medendi: Miraberis postquam scriptum perlegeris ad haec tam seria, tam gravia, tam digna, in Una congregatione Unum e Canonicis sequentem movisse sed dignum eodem scrupulum. Vidit quendam in eodem consessu Virum Tabaci pulverem naso haurire, ad quem actum tantopere eidem mota bilis fuit, ut exclamaverit hunc ipsum actum aeque scandalosum, impium, ac sanitati nocivum esse; huic scandalo prae caeteris medendum. Ad haec quid Tu? digna sane auctoritate Dictatoria res! Regessit nocens, et publice accusatus brevem sui et ipsius actus adducit defensionem: addidit veram esse hanc querelam, et malo ipsi remedium quaerere Ampliss.um Magistratum, sed si figurato tropicove modo intelligatur: nempe indignum esse non homini honesto saltem, sed adhuc magis Canonico, haurire continuo funestissimam variarum passionum, imo et odij Theologici Nicotianam. Iugulum rei, ut opinor, pressit posterior, talum aut pejus quiddam talo prior. Hac interim septimana, ut credo, responsum Ministerij ad Amplissimum Magistratum nostrum perferetur, quale et quodnam futurum sit adhuc nescio, statim ac ad manus meas pervenerit, idem ad Te transmittam:[5] Unicum restat Solamen, quod nempe Magistratus persistat in eadem semper intentione. Sed mallem Tibi laeta potius quam pudenda et minus Epistola digna nunciare. Quibus Vale et mihi proporro favere ne dedigneris.

Dabam Raptissime ut vides Tiguri III. Idus Martij MDCCXII.

P. S. Inclusas ad Amicissimum mihi Adgnatum Tuum,[6] Tuis me junxisse ne quaeso moleste feras.


Fussnoten

  1. Johann I Bernoulli an Johannes Scheuchzer von 1712.03.09.
  2. Der Brief Scheuchzers an Johann Gabriel Doppelmayr konnte nicht nachgewiesen werden. Scheuchzer muss jedoch Doppelmayr zum Thema angeschrieben haben, und Doppelmayr muss geantwortet haben. Doch scheint auch dieser Antwortbrief verloren. Doppelmayr kommt dann allerdings sehr viel später in seinem Brief an Johannes Scheuchzer von 1717.03.30 auf den Briefwechsel zum Thema "phosphorus mercurialis" zurück, wenn er schreibt:"... da ich mich zumahlen auch erinner, daß mein Hochgeehrter Herr Doctor wegen des Phosophori Mercurialis vor einiger Zeit um einige Nachfrag bei Herrn Bernoulli zu halten, bemüht gewesen, inmittelst Unterfangen auch den Anfang davon bey überschickung meiner wenigen Arbeit zu machen ...". (http://www.e-manuscripta.ch/zuz/content/pageview/1172718). (Freundliche Mitteilung von Dr. Hans Gaab, Fürth).
  3. Hier steht im Manuskript ein Komma, das im Zusammenhang mit einer Korrektur Scheuchzers überflüssig geworden ist.
  4. Zur Rede Eschers siehe den Brief von Johannes Scheuchzer an Johann I Bernoulli von 1712.02.28.
  5. Bei der angekündigten Zusendung handelt es sich um die Antwort des Ministeriums, d.h. der Geistlichkeit, auf die Rede Johann Jacob Eschers über die Absichten der Regierung zur Schulreform. Siehe den Brief von 1712.02.28.
  6. Johannes Scheuchzer an Nicolaus I Bernoulli von 1712.03.13.


Zurück zur gesamten Korrespondenz