1722-05-02 Wolff Christian-Bernoulli Johann I: Unterschied zwischen den Versionen

Aus Bernoulli Wiki
Zur Navigation springen Zur Suche springen
(Importing text file)
(Importing text file)
 
Zeile 16: Zeile 16:
 
|Autor=Wolff, Christian, 1679-1754
 
|Autor=Wolff, Christian, 1679-1754
 
|Empfänger=Bernoulli, Johann I, 1667-1748
 
|Empfänger=Bernoulli, Johann I, 1667-1748
|Ort=Halle (Saale)
+
|Ort=Halle
 
|Datum=1722.05.02
 
|Datum=1722.05.02
 
|Briefwechsel=Bernoulli, Johann I (1667-1748)
 
|Briefwechsel=Bernoulli, Johann I (1667-1748)
Zeile 34: Zeile 34:
 
Christianus Wolfius.
 
Christianus Wolfius.
  
Accipio literas a Menckenio nostro, quibus mihi remittit eas, quas ante annum et ante semestre spatium ad Te dederam<ref>Es handelt sich um die Briefe von Christian Wolff an Joh. I B. von 1721 05 12 und 1721 10 13 </ref> una cum libris, quos Tibi destinaveram. Ne igitur silentii culpam in me conjicias, utramque epistolam anteriorem cum libris istis nunc denuo Tibi mittendam ad Cl. Menckenium remisi, additis Thümmigii aliquot dissertationibus<ref>Thümmig, Ludwig Philipp, ''Specimen novum nephelemetriae seu dissertatio physico-mathematica de pondere nubium'', Halae Magdeb. (Hilliger), [ca. 1722]. Oder: Thümmig, Ludwig Philipp, ''Disputatio Physico-Mathematica, Qua Phaenomenon Singulare Solis Coelo Sereno Pallescentis Ad Rationes Revocatum'', Halae Magdeburgicae (Hilliger) 1722</ref> et secundo Experimentorum Tomo<ref>Wolff, Christian, ''Allerhand nützliche Versuche, dadurch zu genauer Erkäntnis der Natur und Kunst der Weg gebähnet wird Verfasser/Urheber denen Liebhabern der Wahrheit mitgetheilet von Christian Wolff'', Th. 2, Halle (Renger) 1722</ref>. Legi obiter nec integram epistolam Keillii adversus Te in publicum emissam,<ref>evt. Keill, John, ''Lettre de Monsieur Jean Keyll [...] à Monsieur Jean Bernoulli'': Journal literaire Bd. 10 (1719), pp. 261-287</ref> ubi etiam Actorum Collectores atro carbone notat, quorum esse judico ut contemtu vindicent injuriam. Incidit vero nuperrime scriptum recens editum ab Hartsoekero,<ref>[Text folgt]</ref> ubi Keilliana (si superis placet) urbanitate Te excipit, ansam suppeditante Tua de Phosphoro Mercuriali dissertatione<ref>Bernoulli, Johann I Op. 112 {mit Wilhelm Bernhard Nebel}, ''Dissertatio Physica De Mercurio lucente in vacuo Quam Annuente aeterno luminum Patre Permissu Sapientiss. Philos. Ord. in Univ. Basil. Sub praesidio Viri Excellentissimi, Celeberrimi Joh. Bernoulli, Ph. & Med.D. Math. P.P. Trium Societatum Scient. Gall. Angl. & Boruss. Socii, Patroni & Praeceptoris sui omni observantiae cultu prosequendi, Publico Eruditorum Examini submittit ad d. 24. Mart. MDCCXIX. Wilhelm. Bernhard. Nebel, Hasso-Marpurg. M.C. Auctor. In Auditorio Collegii inferioris'', Basileae, Typis Friderici Lüdij, Acad. Typogr.</ref> videturque satis fastuose pronunciare, Te studiis physicis imparem in pulvere Geometrico versari debere: id quod miror in homine, qui motus causam quaerit in spiritibus seu entibus immaterialibus et productionem insectorum tribuit in[[File:file_icon.gif|link=http://www.ub.unibas.ch/digi/bez/bernoullibriefe/jpg/bernoulli-jpg/BAU_5_000057834_001v.jpg]]telligentiae mundanae organicum ex inorganica massa fabricantis. Si Crusius, quod ex Menckenio didici, satisfaciat Keillianae rusticitati, poterat una fastum Hartsoekeri retundere et quam curta sit in physicis suppellex ostendere. Abunde suppeditabi[t] libellus, qui sub titulo Recherches de plusieurs pieces de Physique<ref>Hartsoeker, Nicolaus, ''Recueil de plusieurs pièces de physique, où l'on fait principalement voir l'invalidité du système de Newton; et où se trouve entre autres, une dissertation sur la peste et sur les moyens de s'en garantir'', Utrecht, 1722. </ref> Ultrajecti prodiit, in quo industriam suam exerceat Cl. Crusius. Haberet sane integri Tractatus materiam amplam, ex quo deinceps Actis insererentur praecipua momenta. Vale.  
+
Accipio literas a Menckenio nostro,<ref>Dieser Brief von Johann Burkhard Mencke an Wolff ist nicht erhalten.</ref> quibus mihi remittit eas, quas ante annum et ante semestre spatium ad Te dederam<ref>Es handelt sich um die Briefe von Christian Wolff an Johann Bernoulli von [[1721-05-12_Wolff_Christian-Bernoulli_Johann_I|1721.05.12]] und von [[1721-10-13_Wolff_Christian-Bernoulli_Johann_I|1721.10.13]].</ref> una cum libris, quos Tibi destinaveram. Ne igitur silentii culpam in me conjicias, utramque epistolam anteriorem cum libris istis nunc denuo Tibi mittendam ad Cl. Menckenium remisi, additis Thümmigii<ref>Thümmig, Ludwig Philipp, (1697-1728).</ref> aliquot dissertationibus<ref>Thümmig, Ludwig Philipp/Glöckner Johann Friedrich, ''Specimen novum nephelemetriae seu dissertatio physico-mathematica de pondere nubium quam Praeside Ludovico Philippo Thümmigio, ..., publico eruditorum examini submittit Johannes Fridericus Glöckner, Beescovia-Marchicus'', [Halle/Saale] 1722, oder Thümmig, Ludwig Philipp, ''Disputatio Physico-Mathematica, Qua Phaenomenon Singulare Solis Coelo Sereno Pallescentis Ad Rationes Revocatum'', Halae Magdeburgicae (Hilliger) 1722.</ref> et secundo Experimentorum Tomo<ref>Wolff, Christian, ''Allerhand Nützliche Versuche, Dadurch Zu genauer Erkäntnis der Natur und Kunst der Weg gebähnet wird, denen Liebhabern der Wahrheit mitgetheilet ..., Anderer Theil'', Halle im Magdeburgischen (Renger) 1722.</ref>. Legi obiter nec integram epistolam Keillii adversus Te in publicum emissam,<ref>Keill, John, ''Joannis Keill M.D. & R.S.S. in Academia Oxoniensi Astronomiae Professoris. Epistola ad Virum Clarissimum Joannem Bernoulli in Academia Basiliensi Mathematum Professorem'', Londini (Pearson) 1720.</ref> ubi etiam Actorum Collectores atro carbone notat, quorum esse judico ut contemtu vindicent injuriam.<ref>op. cit., p. 1.</ref> Incidit vero nuperrime scriptum recens editum ab Hartsoekero,<ref>Hartsoeker, Nicolas, ''Recueil de plusieurs pièces de physique, où l'on fait principalement voir l'invalidité du système de Newton; et où se trouve entre autres, une dissertation sur la peste et sur les moyens de s'en garantir'', Utrecht (Veuve de G. Broedelt et fils) 1722.</ref> ubi Keilliana (si superis placet) urbanitate Te excipit, ansam suppeditante Tua de Phosphoro Mercuriali dissertatione<ref>Bernoulli, Johann I (mit Nebel, Wilhelm Bernhard) Op. 112, ''Dissertatio Physica De Mercurio lucente in vacuo Quam Annuente aeterno luminum Patre Permissu Sapientiss. Philos. Ord. in Univ. Basil. Sub praesidio Viri Excellentissimi, Celeberrimi Joh. Bernoulli, Ph. & Med.D. Math. P.P. Trium Societatum Scient. Gall. Angl. & Boruss. Socii, Patroni & Praeceptoris sui omni observantiae cultu prosequendi, Publico Eruditorum Examini submittit ad d. 24. Mart. MDCCXIX. Wilhelm. Bernhard. Nebel, Hasso-Marpurg. M.C. Auctor. In Auditorio Collegii inferioris''. Basileae (F. Lüdi) 1719.</ref> videturque satis fastuose pronunciare, Te studiis physicis imparem in pulvere Geometrico versari debere:<ref>In Hartsoekers ''Receuil'' finden sich auf pp. 268-288 ''Remarques sur deux passages d'une these que Mr. Bernoulli a fait soûtenir à Bâle par un certain Nebel son écolier''.</ref> id quod miror in homine, qui motus causam quaerit in spiritibus seu entibus immaterialibus et productionem insectorum tribuit in[[File:file_icon.gif|link=http://www.ub.unibas.ch/digi/bez/bernoullibriefe/jpg/bernoulli-jpg/BAU_5_000057834_001v.jpg]]telligentiae mundanae organicum ex inorganica massa fabricantis. Si Crusius, quod ex Menckenio didici, satisfaciat Keillianae rusticitati, poterat una fastum Hartsoekeri retundere et quam curta sit in physicis suppellex ostendere. Abunde suppeditabi[t] libellus, qui sub titulo Recherches de plusieurs pieces de Physique<ref>Hartsoeker, Nicolas, ''Recueil de plusieurs pièces de physique, où l'on fait principalement voir l'invalidité du système de Newton; et où se trouve entre autres, une dissertation sur la peste et sur les moyens de s'en garantir'', Utrecht (Veuve de G. Broedelt et fils) 1722.</ref> Ultrajecti prodiit, in quo industriam suam exerceat Cl. Crusius. Haberet sane integri Tractatus materiam amplam, ex quo deinceps Actis insererentur praecipua momenta.<ref>[Wolff, Christian], Rezension von Hartsoeker, Nicolaus, ''Recueil de plusieurs pièces de physique etc., hoc est, Collectio variorum fragmentorum Physicorum, in quibus potissimum ostenditur insufficientia systematis Newtoni et quae inter continetur Dissertatio de peste et remediis contra eam'', in: AE Junii 1722, pp. 408[recte 318]-322.</ref> Vale.  
  
 
Dabam Halae Saxonum. d. 2 Maji 1722.  
 
Dabam Halae Saxonum. d. 2 Maji 1722.  

Aktuelle Version vom 20. Juni 2017, 09:16 Uhr


Briefseite   Briefseite  


Kurzinformationen zum Brief       mehr ...
Autor Wolff, Christian, 1679-1754
Empfänger Bernoulli, Johann I, 1667-1748
Ort Halle
Datum 1722.05.02
Briefwechsel Bernoulli, Johann I (1667-1748)
Signatur Basel UB, Handschriften. SIGN: L Ia 671, Nr.21*
Fussnote Auf gleichem Blatt Brief von Wolff an Joh. I B. (1721 10 13), den dieser von Mencke als unzustellbar zurückerhielt.



File icon.gif Viro Celeberrimo atque Amplissimo

Joanni Bernoulli

S. P. D.

Christianus Wolfius.

Accipio literas a Menckenio nostro,[1] quibus mihi remittit eas, quas ante annum et ante semestre spatium ad Te dederam[2] una cum libris, quos Tibi destinaveram. Ne igitur silentii culpam in me conjicias, utramque epistolam anteriorem cum libris istis nunc denuo Tibi mittendam ad Cl. Menckenium remisi, additis Thümmigii[3] aliquot dissertationibus[4] et secundo Experimentorum Tomo[5]. Legi obiter nec integram epistolam Keillii adversus Te in publicum emissam,[6] ubi etiam Actorum Collectores atro carbone notat, quorum esse judico ut contemtu vindicent injuriam.[7] Incidit vero nuperrime scriptum recens editum ab Hartsoekero,[8] ubi Keilliana (si superis placet) urbanitate Te excipit, ansam suppeditante Tua de Phosphoro Mercuriali dissertatione[9] videturque satis fastuose pronunciare, Te studiis physicis imparem in pulvere Geometrico versari debere:[10] id quod miror in homine, qui motus causam quaerit in spiritibus seu entibus immaterialibus et productionem insectorum tribuit inFile icon.giftelligentiae mundanae organicum ex inorganica massa fabricantis. Si Crusius, quod ex Menckenio didici, satisfaciat Keillianae rusticitati, poterat una fastum Hartsoekeri retundere et quam curta sit in physicis suppellex ostendere. Abunde suppeditabi[t] libellus, qui sub titulo Recherches de plusieurs pieces de Physique[11] Ultrajecti prodiit, in quo industriam suam exerceat Cl. Crusius. Haberet sane integri Tractatus materiam amplam, ex quo deinceps Actis insererentur praecipua momenta.[12] Vale.

Dabam Halae Saxonum. d. 2 Maji 1722.

P. S. Festinanti plura scribere hac vice non licuit.


Fussnoten

  1. Dieser Brief von Johann Burkhard Mencke an Wolff ist nicht erhalten.
  2. Es handelt sich um die Briefe von Christian Wolff an Johann Bernoulli von 1721.05.12 und von 1721.10.13.
  3. Thümmig, Ludwig Philipp, (1697-1728).
  4. Thümmig, Ludwig Philipp/Glöckner Johann Friedrich, Specimen novum nephelemetriae seu dissertatio physico-mathematica de pondere nubium quam Praeside Ludovico Philippo Thümmigio, ..., publico eruditorum examini submittit Johannes Fridericus Glöckner, Beescovia-Marchicus, [Halle/Saale] 1722, oder Thümmig, Ludwig Philipp, Disputatio Physico-Mathematica, Qua Phaenomenon Singulare Solis Coelo Sereno Pallescentis Ad Rationes Revocatum, Halae Magdeburgicae (Hilliger) 1722.
  5. Wolff, Christian, Allerhand Nützliche Versuche, Dadurch Zu genauer Erkäntnis der Natur und Kunst der Weg gebähnet wird, denen Liebhabern der Wahrheit mitgetheilet ..., Anderer Theil, Halle im Magdeburgischen (Renger) 1722.
  6. Keill, John, Joannis Keill M.D. & R.S.S. in Academia Oxoniensi Astronomiae Professoris. Epistola ad Virum Clarissimum Joannem Bernoulli in Academia Basiliensi Mathematum Professorem, Londini (Pearson) 1720.
  7. op. cit., p. 1.
  8. Hartsoeker, Nicolas, Recueil de plusieurs pièces de physique, où l'on fait principalement voir l'invalidité du système de Newton; et où se trouve entre autres, une dissertation sur la peste et sur les moyens de s'en garantir, Utrecht (Veuve de G. Broedelt et fils) 1722.
  9. Bernoulli, Johann I (mit Nebel, Wilhelm Bernhard) Op. 112, Dissertatio Physica De Mercurio lucente in vacuo Quam Annuente aeterno luminum Patre Permissu Sapientiss. Philos. Ord. in Univ. Basil. Sub praesidio Viri Excellentissimi, Celeberrimi Joh. Bernoulli, Ph. & Med.D. Math. P.P. Trium Societatum Scient. Gall. Angl. & Boruss. Socii, Patroni & Praeceptoris sui omni observantiae cultu prosequendi, Publico Eruditorum Examini submittit ad d. 24. Mart. MDCCXIX. Wilhelm. Bernhard. Nebel, Hasso-Marpurg. M.C. Auctor. In Auditorio Collegii inferioris. Basileae (F. Lüdi) 1719.
  10. In Hartsoekers Receuil finden sich auf pp. 268-288 Remarques sur deux passages d'une these que Mr. Bernoulli a fait soûtenir à Bâle par un certain Nebel son écolier.
  11. Hartsoeker, Nicolas, Recueil de plusieurs pièces de physique, où l'on fait principalement voir l'invalidité du système de Newton; et où se trouve entre autres, une dissertation sur la peste et sur les moyens de s'en garantir, Utrecht (Veuve de G. Broedelt et fils) 1722.
  12. [Wolff, Christian], Rezension von Hartsoeker, Nicolaus, Recueil de plusieurs pièces de physique etc., hoc est, Collectio variorum fragmentorum Physicorum, in quibus potissimum ostenditur insufficientia systematis Newtoni et quae inter continetur Dissertatio de peste et remediis contra eam, in: AE Junii 1722, pp. 408[recte 318]-322.


Zurück zur gesamten Korrespondenz